Meer uitdaging door gebruik te maken van de taxonomie van Bloom. Door de systematische ordening voor doelen in het onderwijs levert het verschillende denkniveau’s op.
Hierdoor kan deze taxonomie bijdragen aan de criteria voor een rijke leeractiviteit. Bij het ontwikkelen van lessen of projecten kunnen nu vragen en opdrachten opgenomen worden die een beroep doen op ‘het hogere orde denken’.
Hoe zou het zijn, wanneer de ruimte er is om zelf het leren naar een hoger niveau te tillen?
Hoe zou het zijn, wanneer het mogelijk is om je eigen leren aan te sturen?
Voorbeeldles – Stenen en mineralen ontdekken met de taxonomie van Bloom
Meer uitdaging door Hogere orde vragen
Bij hogere orde vragen en opdrachten zijn voor het antwoord of de uitvoering de vaardigheden analyseren, evalueren of creëren nodig.
Deze uitdaging door de taxonomie van Bloom bestaat uit vragen en opdrachten die zich richten op:
- Stimuleren van leerlingen zodat er verder en meer kritisch nagedacht te worden
- Stimuleren van het probleemoplossend denkvermogen
- Ontlokken van discussie
- Stimuleren van leerlingen om zelfstandig op zoek te gaan naar informatie
Minder uitdaging door Lagere orde vragen
Lagere orde vragen zijn vragen die een beroep doen op onthouden, begrijpen en (deels) toepassen. Dit type vragen is geschikt voor:
- Evalueren van de voorbereiding en het begrip van leerlingen
- Vaststellen van de sterktes en zwaktes van leerlingen
- Herhalen en samenvatten van gegeven informatie
Zes “niveaus” van Bloom
Het verschil tussen ‘lagere orde denken’ en ‘hogere orde denken’ is weergegeven in de Taxonomie van Bloom. Hierin worden zes niveaus onderscheiden: onthouden, begrijpen, toepassen, analyseren, evalueren en creëren.
Onderscheid maken in de complexiteit
De niveaus dienen om een onderscheid te maken in de complexiteit van het kennisniveau waar een beroep op wordt gedaan. Hiermee wordt geen volgorde voorgeschreven waarin een bepaald niveau aan bod zou moeten komen.
Maar wanneer je een rijke leeractiviteit wil aanbieden maak dan in ieder geval gebruik van meerdere niveaus
Het formuleren van leerdoelen
De taxonomie kan onder andere gebruikt worden als hulpmiddel bij het formuleren van leerdoelen. Hieraan kunnen dan gerelateerde acties en producten gekoppeld worden, waarmee de leerdoelen gerealiseerd kunnen worden.
De herziene versie (2001) bestaat uit 2 dimensies
1. Soorten kennis – van concreet naar abstract-
2. Denkvaardigheden – van eenvoudig naar complex –
Meer uitdaging door de taxonomie van Bloom
1. Soorten kennis – van concreet naar abstract-
– Feitenkennis: Kennis van termen, begrippen, details en elementen
– Conceptuele kennis: Kennis van classificaties, categorieën, principes en generalisaties, theorieën, modellen en structuren
– Procedurele kennis: Kennis van vakspecifieke vaardigheden, algoritmes, vakspecifieke.technieken, methoden, criteria voor het vaststellen van een geschikte procedure
– Metacognitieve kennis: Strategische kennis, kennis over kennistaken en zelfkennis
2. Denkvaardigheden – van eenvoudig naar complex –
Onthouden; herkennen en herinneren
Begrijpen; interpreteren, toelichten, classificeren, samenvatten, afleiden, vergelijken en uitleggen
Toepassen; uitvoeren en implementeren
Hogere denkvaardigheden worden minder of niet in de reguliere klas toegepast
Analyseren; differentiëren, organiseren (samenhang) en attribueren (vast stellen onderliggend standpunt, mening, waarde of intentie)
Evalueren oordeel gebaseerd op criteria zoals kwaliteit, effectiviteit, efficiëntie en consistentie; checken en bekritiseren
Creëren; genereren, plannen en uitvoeren
In de praktijk
Onthouden – nieuwe informatie benoemen en onthouden
Opdracht: Vertel, benoem, definieer, beschrijf, toon. Of maak een lijst van, identificeer, verzamel
Vraag:Wat, Wanneer, Wie? Waar ligt? Hoe heet? Wat moet je doen wanneer?
Begrijpen – nieuwe kennis een plek geven binnen bestaande kennis
Opdracht: Vat samen, leg uit, bepaal de plaats van, beschrijf, bespreek. Of interpreteer, concludeer, voorspel, leg verbanden, onderscheid
Vraag: Wanneer je ….vergelijkt wat is dan het verschil?
Toepassen van aangeboden kennis en vaardigheden
Opdracht: Pas toe, demonstreer, bereken, vul aan, pas aan, illustreer.
Of toon, los op, verander, experimenteer, classificeer
Vraag: Bouw een.., Ontwerp een.. Wanneer jij in deze situatie was, wat zou jij dan doen, hoe zou jij reageren?
Meer uitdaging door de taxonomie van Bloom levert verschillende denkniveau’s op.
Analyseren – nieuw inzicht door uit te zoeken hoe iets in elkaar zit
Opdracht: Analyseer, scheid, orden, leg uit, verbind, construeer, vergelijk, selecteer, leid af
Vraag: Is het probleem/het onderwerp in onderdelen te verdelen? Welke aanname wordt hier gedaan? Hoe ben jij tot deze conclusie bent gekomen? Hoe hoort dit bij elkaar?
Evalueren – inzichten onderbouwen
Opdracht: Beoordeel, beslis, geef een cijfer, toets, meet, overtuig, leg uit, concludeer, vergelijk, vat samen
Vraag: Wat had je anders willen of kunnen doen? Hoe ben je tot dit resultaat gekomen? Wat zou er gebeurt kunnen zijn?
Creëren – ideeën en inzichten met elkaar verbinden
Opdracht: Combineer, plan, ontwerp, maak, ontwikkel, onderzoek, stel op, formuleer, herschrijf
Vraag: Kan je deze situatie herschrijven in een andere tijdsperiode? Kan je onderzoeken hoe gezond onze leerlingen zijn en een advies formuleren? Kijk of het voldoet aan…
Combinatie soorten kennis en denkvaardigheden
| Soorten kennis – van concreet naar abstract- | |||||
| Feiten | Concepten | Procedures | Metacognitie | ||
| Onthouden | Benoem | Herken | Herinner | Identificeer | |
| Begrijpen | Vat samen | Classificeer | Maak duidelijk | Voorspel | |
| Toepassen | Reageer op | Lever advies | Voer uit | Gebruik | |
| Analyseren | Selecteer | Differentieer | Integreer | Deconstrueer | |
| Evalueren | Check | Bepaal | Beoordeel | Reflecteer | |
| Creëren | Genereer | Stel samen | Ontwerp | Creëer | |
Zowel de soorten kennis als de denkvaardigheden worden hier weer gegeven als hiërarchische trappen, maar het onderscheid tussen de categorieën zijn niet altijd zo duidelijk. De procedurele kennis bijvoorbeeld is niet altijd abstracter dan de conceptuele kennis en een onderwerp waarbij analyseren en evalueren betrokken zijn vereist denkstijlen die niet minder complex zijn dan bij creëren. Het is wel zo dat de lager orde denkvaardigheden de basis zijn voor hoger orde denkvaardigheden.
Wanneer een kind niet genoeg uitdaging krijgt, bijvoorbeeld door de taxonomie van Bloom, dan kan onderpresteren ontstaan.